Nhiều doanh nghiệp trốn đóng BHXH khiến người lao động không được chốt sổ, quyền lợi bị ảnh hưởng.

Chị Lê Thị Hồng Thủy (quê Đồng Nai) nghỉ làm công nhân Công ty Phú Hải, quận Tân Phú - TPHCM  từ năm 2010 nhưng đến nay vẫn chưa nhận được sổ BHXH. Vì bị xâm phạm quyền lợi, chị Thủy gửi đơn đến các cơ quan chức năng nhờ can thiệp. Theo BHXH TPHCM, rất nhiều người lao động (NLĐ) lâm vào hoàn cảnh như chị Thủy vì doanh nghiệp (DN) trốn đóng BHXH.

Tiền đóng đủ, sổ vẫn bị “treo”

Chị Thủy làm việc tại Công ty Phú Hải từ năm 2005, đến năm 2010 thì nghỉ việc. Chị đã nhiều lần đến công ty đòi sổ BHXH nhưng chỉ nhận được lời hứa. “Hằng tháng, khi lĩnh lương, công ty đều trừ tiền BHXH của tôi 120.000 đồng nhưng khi nghỉ việc, công ty trả lời không có sổ BHXH thì thật vô lý” - chị nói. Không chỉ riêng chị Thủy, nhiều lao động khác của Công ty Phú Hải tham gia BHXH từ 3 đến 8 năm cũng không nhận được sổ BHXH khi nghỉ việc. LĐLĐ quận Tân Phú đã làm việc với Công ty Phú Hải và được hứa đến ngày 20-11-2012 sẽ chốt và trả sổ BHXH cho NLĐ. Thế nhưng, do không giải quyết được nợ BHXH nên đến nay, Công ty Phú Hải vẫn “treo” sổ của NLĐ.

Những người lao động làm việc tại Công ty Phú Hải bức xúc về việc họ bị trao sổ BHXH

Tương tự, 30 lao động làm việc tại Công ty CP Thực phẩm Hanco (huyện Củ Chi - TPHCM) nghỉ việc từ tháng 7-2011, đến nay vẫn chưa được trả sổ BHXH. NLĐ gửi đơn khiếu nại thì được công ty trả lời là do hoạt động kinh doanh gặp khó khăn dẫn đến nợ quỹ BHXH từ tháng 3-2011 đến nay với số tiền hơn 1,5 tỉ đồng nên không thể chốt sổ được. Cũng hứa hẹn đến cuối tháng 11-2012 sẽ trả sổ BHXH cho NLĐ nhưng đến thời điểm này, Công ty Hanco vẫn không giải quyết. Trao đổi với chúng tôi, bà Trần Hoàng Huyền Châu, Giám đốc nhân sự Công ty CP Thực phẩm Hanco, cho biết công ty đã kiến nghị cơ quan BHXH cho phép đóng BHXH cho những NLĐ đã nghỉ việc để có thể chốt và trả sổ BHXH cho họ nhưng không được chấp thuận. Bà Châu nói: “NLĐ khiếu nại thì cũng đành chịu vì từ khâu khởi kiện đến thi hành án là rất lâu...”!

Mất trắng quyền lợi

Chúng tôi cũng vừa tiếp nhận đơn cầu cứu của 143 lao động làm việc tại Công ty Sản xuất hàng mỹ nghệ Hiệp Tiến (huyện Củ Chi) về việc không được trả sổ BHXH. Trong vụ việc này, các cơ quan chức năng huyện Củ Chi cũng đã có nhiều buổi làm việc với Công ty Hiệp Tiến. Thậm chí, NLĐ đã kiện công ty ra tòa và đã có phán quyết của tòa nhưng DN này vẫn không chấp hành.

Ông Đỗ Quang Khánh, Phó Giám đốc BHXH TPHCM, xác nhận thời gian qua có khá nhiều DN chây ì, nợ đọng BHXH kéo dài, gây thiệt thòi quyền lợi NLĐ, nhất là những người tham gia đóng BHXH đầy đủ. Một số DN còn viện lý do khó khăn để xin hoãn nộp hoặc chỉ nộp riêng cho đối tượng nghỉ việc để tránh áp lực bị thưa kiện. Theo ông Khánh, dù đưa ra bất kỳ lý do gì cũng không thể chấp nhận, DN phải có nghĩa vụ nộp đúng, nộp đủ BHXH cho NLĐ theo quy định của pháp luật.

DN không đóng BHXH, NLĐ sẽ không được hưởng các chế độ, chính sách liên quan trong thời gian làm việc như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp... Đặc biệt, khi nghỉ việc họ sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp, thậm chí sẽ mất cả thời gian tham gia BHXH trước đó nếu không được chốt sổ. Do vậy, để bảo vệ quyền lợi cho NLĐ, chấn chỉnh tình trạng trốn đóng BHXH, ông Khánh kiến nghị tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm Luật BHXH vì mức phạt hiện nay quá thấp, chưa đủ sức răn đe; hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với DN chây ì, trốn đóng BHXH.

Ưu tiên chốt sổ cho người nghỉ hưu, hưởng tử tuất

Ông Đỗ Quang Khánh cho biết về nguyên tắc, DN phải nộp BHXH cho toàn bộ NLĐ và nộp đến đâu thì cơ quan BHXH chốt sổ đến đó. Tuy nhiên, xuất phát từ tình hình thực tế, theo chỉ đạo của BHXH Việt Nam, BHXH TPHCM giải quyết việc đóng BHXH cho một số trường hợp sau: Nếu DN đang nợ BHXH mà có NLĐ nghỉ hưu hoặc người hưởng chế độ tử tuất thì được phép đóng BHXH riêng cho các đối tượng này để giúp họ chốt sổ. Nếu DN nợ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT thì ưu tiên đóng BHYT trước.

Trong trường hợp DN có chủ bỏ trốn, NLĐ nên liên hệ chính quyền địa phương nơi DN đặt trụ sở để xác nhận tình trạng hiện tại của DN, sau đó cơ quan BHXH sẽ kiểm tra và chốt sổ BHXH cho NLĐ.

Bài và ảnh: TRƯỜNG HOÀNG

Theo nld.com.vn